
सुर्योदय नगरपालिका, इलाम, को नगरप्रमुख रण बहादुर राईको ८ वर्षे कार्यकालमा पुर्याइएका प्रमुख उपलब्धिहरू र नगरको प्रोजेक्ट प्रोफाइल निम्न प्रकारले संक्षेपमा प्रस्तुत गर्न सकिन्छ।
🏛️ सुर्योदय नगरपालिका प्रोजेक्ट प्रोफाइल र उपलब्धिहरू (नगरप्रमुख: रण बहादुर राई, कार्यकाल: २०७४–२०८२)
🔷 १. भौतिक पूर्वाधार विकास
-
२००+ किमी सडक स्तरोन्नति र ग्राभेल: ग्रामीण बस्तीहरू मुख्य सडकसँग जोडियो।
-
१० वटा झोलुंगे पुल र मोटरेबल पुल निर्माण: दुर्गम बस्तीहरूमा आवागमन सहज।
-
वडा कार्यालय भवन, समुदाय भवन, व्यायामशाला निर्माण।
🔷 २. शिक्षा र युवा सशक्तिकरण
-
१५+ विद्यालय भवन नविकरण।
-
गुणस्तरीय शिक्षाका लागि डिजिटल कक्षा सञ्चालन।
-
युवा लक्षित उद्यमशिलता तालिम, सीपमूलक तालिम र स्वरोजगार कार्यक्रम सञ्चालन।
🔷 ३. कृषि र पर्यटन प्रवर्द्धन
-
अर्गानिक कृषि जोनको विकास: इलामको चिया, अदुवा, अलैंची, कफी आदि उत्पादनमा वृद्धि।
-
कृषि संकलन केन्द्र, चिस्यान केन्द्र स्थापना।
-
पर्यटन स्थलहरू (अन्तु डाँडा, कन्याम, माङसेबुङ क्षेत्र)मा पूर्वाधार निर्माण, होमस्टे प्रवर्द्धन।
🔷 ४. स्वास्थ्य सेवा विस्तार
-
प्रत्येक वडामा स्वास्थ्य चौकी सुदृढीकरण।
-
मोबाइल हेल्थ क्याम्प, महिला स्वास्थ्य कार्यक्रम।
-
सुरक्षित मातृत्व र निःशुल्क औषधि सेवा विस्तार।
🔷 ५. सुशासन र डिजिटल सेवा
-
नगर एप्प, अनलाइन सेवा प्रणालीको सुरुआत।
-
भुक्तानी प्रणाली डिजिटलाइजेसन (कर, बिल, सेवा शुल्क)।
-
नागरिक सहभागिता र पारदर्शिताको लागि नियमित जनप्रतिनिधि–जनता संवाद कार्यक्रम।
🔷 ६. वातावरण संरक्षण र विपद् व्यवस्थापन
-
वृक्षरोपण कार्यक्रम (२०,०००+ बिरुवा)।
-
फोहरमैला व्यवस्थापन केन्द्र निर्माण।
-
विपद् जोखिम न्यूनीकरण तालिम, सुरक्षात्मक पूर्वाधार (ग्याबियन, पर्खाल, नाला निर्माण)।
📊 मुख्य परियोजनाहरू (Project Highlights)
परियोजनाको नाम | क्षेत्र | बजेट अनुमान | सम्पन्न वर्ष |
---|---|---|---|
अन्तु डाँडा पर्यटन पूर्वाधार | पर्यटन | ५ करोड | २०७८ |
कन्याम–माङसेबुङ सडक स्तरोन्नति | भौतिक | ८ करोड | २०७९ |
स्मार्ट नगरपालिका परियोजना | सुशासन | ३ करोड | २०८० |
कृषि सहकारी संकलन केन्द्र | कृषि | २.५ करोड | २०७७ |
शिक्षा क्षेत्रमा उत्कृष्ट उपलब्धि
-
सूर्योदय नगरपालिकाले कोशी प्रदेशकै उत्कृष्ट नगरपालिकाको रूपमा मान्यता पाएको छ। यसले शिक्षामा निम्न योगदान गरेको छ:
-
१२ महिना १२ कार्यक्रम अन्तर्गत छोरी-बुहारी शिक्षा, गणित-विज्ञान प्रदर्शनी, बाल बचत खाता सञ्चालन जस्ता अभियानहरू।
-
मिनी म्याथ ल्याब स्थापना र इ-हाजिरी प्रणाली लागू गरी डिजिटल शिक्षा प्रवर्द्धन।
-
शिक्षकहरूलाई नियमित तलब र शैक्षिक संस्थाहरूलाई ४ करोड ४८ लाख रुपैयाँ आवंटन गर्ने।
-
पोषणमैत्री नगर घोषणाको तयारी गर्दै लागिएको।
-
आर्थिक र अवस्थापनाको विकास
-
कृषि र उद्योग:
-
नगरपालिका चिया, अलैंची, दूध, आलु उत्पादनमा विशेषज्ञता राख्दै आएको छ। यहाँ देशको एकमात्र अलैंची विकास केन्द्र रहेको छ ।
-
पशुपतिनगरमा व्यापारिक सम्भावनालाई बढावा दिँदै औद्योगिक क्षेत्र विकास गरिएको ।
-
-
सडक यातायात:
-
मेची राजमार्गले नगरपालिकालाई राष्ट्रिय स्तरमा जोडेको छ। पशुपतिनगर र इलाम सदरमुकामतिर सडक विस्तार ।
-
पर्यटन र सांस्कृतिक प्रवर्द्धन
-
कन्याम चियाबारी, श्रीअन्तु, पशुपतिनगर, र समालबुङ जस्ता पर्यटकीय स्थलहरूको विकासमा ध्यान केन्द्रित गरिएको छ ।
-
बौद्ध गुम्बा र नवनिर्मित बुद्ध मूर्तिले सांस्कृतिक पर्यटनलाई बढावा दिइएको ।
-
लोपोन्मुख लेप्चा संस्कृति संरक्षणका लागि समालबुङ क्षेत्रमा पहल ।
स्वास्थ्य र सामाजिक सुरक्षा
-
नगरपालिकाभित्र प्राथमिक स्वास्थ्य केन्द्र र स्वास्थ्य चौकीहरू स्थापना गरिएका छन् ।
-
शहरी स्वास्थ्य केन्द्र (वडा नं. १२) ले स्थानीय स्वास्थ्य सेवालाई सुदृढ बनाइएको ।
-
महिला र बालबालिकाको सुरक्षा लागि बालमैत्री नगर घोषणा गरिएको ।
प्रशासनिक र प्राविधिक नवीनता
-
डिजिटल सेवा प्रणाली लागू गरी नागरिक सेवा पहुँचमा सुधार (जस्तै: व्यवसाय दर्ता, नागरिकता प्रमाणपत्र) ।
-
सूचना प्रविधि अधिकृत र कम्प्युटर अपरेटरहरूको टोलीले प्राविधिक सहयोग गर्दै आएका छन् ।
-
नगर विकास योजना अन्तर्गत आधुनिक शहरीकरण र सुशासनलाई प्राथमिकता दिइएको ।
नगरप्रमुख रण बहादुर राईको दृष्टिकोण
उनले शिक्षा र आर्थिक विकासलाई दीर्घकालीन रणनीतिको रूपमा लिँदै यसको प्रभाव नगर मात्र होइन, राष्ट्रिय स्तरमा पनि हुने विश्वास व्यक्त गरेका छन्। उनको नेतृत्वमा नगरले सामाजिक समावेशीता, स्थानीय उद्यमिता, र पर्यावरणीय सन्तुलनलाई समेट्ने गरी बहुआयामिक विकास गरेको छ।
🔚 निष्कर्ष
नगरप्रमुख रण बहादुर राईको नेतृत्वमा सुर्योदय नगरपालिका समावेशी विकास, समुचित योजना कार्यान्वयन र पारदर्शी प्रशासनमा उदाहरणीय रह्यो। विकासका लगभग सबै क्षेत्रमा सन्तुलित ध्यान दिइएको पाइन्छ।
Reference:
https://www.suryodayamun.gov.np/en